Het aantal hittegolven in ons land is door de jaren heen spectaculair toegenomen. Dergelijke temperaturen maken de werkvloer een minder aangename plek om te vertoeven en hebben een invloed op de prestaties van je werknemers. Kan de temperatuur ook verantwoorden dat de werknemer thuis blijft van het werk?
Omdat werken bij hoge temperatuur een gezondheidsrisico inhoudt, heeft de wetgever een aantal beschermende maatregelen opgelegd. Van zodra de temperatuur een bepaalde grenswaarde overschrijdt, moet de werkgever een aantal maatregelen nemen. Deze staan ook in het arbeidsreglement of een specifieke policy. Afhankelijk van het soort werk dat uitgevoerd wordt, is er een specifieke maximumtemperatuur. Wat onder “te warm” wordt verstaan is afhankelijk van de fysieke werkbelasting. Voor licht (kantoor)werk geldt immers een andere grens dan voor zeer zwaar werk waarbij de werknemer veel moet heffen en verplaatsen.
Wanneer wordt warm “te warm”?
Om te beginnen is het belangrijk te vermelden dat de maximumtemperatuur niet met een gewone thermometer gemeten wordt, maar wel met een vochtige globethermometer. Deze houdt niet alleen rekening met de temperatuur, maar ook met de luchtvochtigheid en met de stralingstemperatuur van voorwerpen in de omgeving.
De waarden die gemeten worden met de vochtige globethermometer – ook gekend als de WBGT-index (wet-bulb globe temperature) - liggen vaak lager dan bij een gewone thermometer. Hoe droger de lucht, hoe warmer het moet zijn om de maximale waarden te overschrijden.
Daarenboven is de maximumtemperatuur niet voor elke betrekking dezelfde.
- voor lichte fysieke arbeid zoals kantoorwerk is het maximum 29 graden
- voor middelmatige fysieke arbeid zoals handenarbeid aan een tafel is het maximum 26 graden
- voor zware fysieke arbeid zoals staande arbeid is het maximum 22 graden
- voor zeer zware fysieke arbeid zoals grondwerken is het maximum 18 graden
Het gaat hier om de temperatuur van de werkplaats, niet om de buitentemperatuur - behalve voor de werknemers die buiten werken natuurlijk. Niet iedereen heeft een vochtige globethermometer in huis, op de website van de FOD WASO zijn er omrekeningstabellen. Naast een klassieke thermometer, is er ook wel een vochtigheidsmeter vereist.
Hittemaatregelen
Als de maximumtemperatuur overschreden wordt, moet je als werkgever (in samenspraak met de preventieadviseur-geneesheer) een aantal wettelijk verplichte maatregelen nemen om de blootstelling aan warmte en de daaruit voortvloeiende risico’s proberen te voorkomen of te beperken tot een minimum.
Zo moeten er gratis verfrissende dranken voorzien worden. Bovendien moeten de werknemers die aan rechtstreekse zonnestraling worden blootgesteld hiertegen beschermd worden door middel van een hoofddeksel, een zonnescherm, zonnecrème, enzovoort.
Indien de warmte aanhoudt, moet er binnen de 48 uur na het vaststellen van de overschrijding voor kunstmatige verluchting gezorgd worden. Als de overschrijding van de maximumtemperatuur na deze termijn blijft duren, moet er eveneens voorzien worden in rusttijden en een regime van beperkte aanwezigheid. Enkel in het laatste geval kan een werknemer thuis blijven van werk.
Als werkgever kan je bovendien autonoom beslissen om tijdelijke werkloosheid in te voeren.
Verhoogde ozonconcentratie als gevolg van de hitte
Bij aanhoudend warm weer kunnen er ook verhoogde ozonconcentraties optreden. Over de bescherming tegen ozon van klimatologische oorsprong zijn in de arbeidsreglementering geen afzonderlijke bepalingen opgenomen. Dat wil echter niet zeggen dat er geen maatregelen getroffen moeten worden. Blootstelling aan ozon van klimatologische oorsprong dient beschouwd te worden als een arbeidsrisico waartegen preventieve maatregelen moeten worden voorzien.
Als werkgever doe je er dan ook goed aan om in dit geval zware lichamelijke arbeid enkel tijdens de ochtend of voormiddag te laten verrichten, in het algemeen lichtere arbeid te laten verrichten en overwerk te vermijden.
Conclusie
Een werknemer kan niet zomaar beslissen om thuis te blijven. Ook tijdens een hittegolf moet de werknemer zijn normale arbeidsduur blijven presteren. Je bent als werkgever wel verplicht om de nodige maatregelen te treffen wanneer het te warm wordt op de werkplaats, denk bijvoorbeeld aan verfrissende drankjes of extra rustpauzes. Bij aanhoudende hitte moet er voorzien worden in een regime van beperkte aanwezigheid en rusttijden. Kijk dus zeker eens na wat er in jouw arbeidsreglement of policy staat.
Ben jij voldoende voorbereid op bezoek van de sociale inspectie? In ons gratis e-book ‘Sociale inspectie: zó zet je je schrap’ lees je alles wat je moet weten en voorbereiden voor een sociale inspectie.
