Het corona-virus…tijdelijke werkloosheid dé oplossing?

Dit artikel is verouderd, lees hier de update van 16/03

Als u als werkgever getroffen wordt door het corona-virus (verplichte sluiting, problemen met toeleveranciers waardoor u niet verder kan, …) kan je beroep doen op het systeem van tijdelijke werkloosheid van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening.

We geven u het wettelijk kader mee tot en met 13 maart 2020, het valt niet uit te sluiten dat er de komende dagen een versoepeling van deze voorwaarden komt of bijkomende steunmaatregelen voor de getroffen sectoren en bedrijven.

Als ondernemer heb je in deze moeilijke tijden heel wat vragen. Weet dat onze adviseurs voor jou klaar staan. Mail je vraag naar corona@vgd.eu of bekijk onze FAQ

Hou er rekening mee dat tijdelijke werkloosheid niet noodzakelijk volledig moet worden ingevoerd. Je kan ervoor opteren dat je werknemers slechts een aantal dagen per week tijdelijk werkloos zijn en de overige dagen gewoon werken.

Concreet zijn er twee vormen van tijdelijke werkloosheid die kunnen ingeroepen worden als je te maken krijgt met het corona-virus:

• tijdelijke werkloosheid wegens overmacht
• tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.

Dit artikel is verouderd, lees hier de update van 16/03

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht

Wat is het?

Overmacht veronderstelt een plotse, onvoorzienbare gebeurtenis, onafhankelijk van de wil van de partijen die de uitvoering van de overeenkomst tijdelijk volledig onmogelijk maakt.

De RVA geeft 3 voorbeelden van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht

• De werknemer die omwille van persoonlijke redenen (bijvoorbeeld vakantie) of professionele redenen (bijvoorbeeld een zakenreis) in een land getroffen door het coronavirus verblijft en die, op het einde van zijn verblijf, niet  naar België kan terugkeren (bijvoorbeeld wegens een vliegverbod of een quarantainemaatregel) of die naar België is teruggekeerd maar bij aankomst in België in quarantaine wordt geplaatst, kan tijdelijk werkloos worden gesteld wegens overmacht indien hij zijn werk bij zijn werkgever niet op de voorziene datum  kan hervatten.
• Belgische ondernemingen die getroffen worden door de gevolgen van het coronavirus in China of andere risicogebieden - bijvoorbeeld omdat ze afhankelijk zijn van leveranciers uit de getroffen regio - kunnen ook een beroep doen op het stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht indien door het stilvallen van de productie het niet meer mogelijk is het personeel verder tewerk te stellen.
• Bedrijven die hun bedienden tijdelijk werkloos stellen wegens economische oorzaken kunnen, in afwachting van het voleindigen van de procedure tot erkenning als onderneming in moeilijkheden, ook een beroep doen op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht (zie verder).

Het louter feit dat de werknemer terugkeert uit China of een ander land dat getroffen is door het coronavirus, of het louter feit dat de werknemer in contact gekomen is met een persoon die uit een getroffen zone komt, zonder dat er concrete aanwijzingen zijn van een besmettingsgevaar, kan niet ingeroepen worden om deze werknemer tijdelijk werkloos wegens overmacht te stellen

Hieruit volgt dat bedrijven die ‘preventieve’ maatregelen nemen om te voorkomen dat hun werknemers besmet raken door het coronavirus (en die het gevolg zijn van een unilaterale beslissing genomen door de werkgever of de werknemer) geen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht kunnen aanvragen. Het gaat hier niet om een door een bevoegde overheid of instantie opgelegd verbod om te werken of zich te verplaatsen  (bron website RVA).

De RVA bevestigde ons dat bedrijven die vallen onder de verplichte sluiting door de regering beroep kunnen doen op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.

Voor wie kan het gelden?

Bij tijdelijke werkloosheid wegens overmacht moet een werknemer niet voldoen aan een wachttijd. Deze vorm van tijdelijke werkloosheid kan ingevoerd worden voor arbeiders en bedienden (en uitzendkrachten als ze na de periode van overmacht nog steeds bij de gebruiker tewerkgesteld blijven). Studenten komen niet in aanmerking.

Hoe aanvragen?

Als je als werkgever overmacht wil inroepen, moet je zo snel als mogelijk een elektronische aangifte indienen bij het werkloosheidsbureau van je exploitatiezetel. Als reden van overmacht zet je ‘CORONAVIRUS’. Daarnaast moet je ook per post of per mail, gericht aan de dienst tijdelijke werkloosheid van het bevoegde werkloosheidsbureau, een dossier indienen met een concrete motivering.

Anders gezegd, een gedetailleerde uitleg waaruit blijkt dat de tijdelijke werkloosheid is veroorzaakt door overmacht te wijten aan het coronavirus. De erkenning van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht gebeurt binnen de drie à vier dagen. De uitkering die de werknemers krijgen, werd ook verhoogd (70% van een geplafonneerd loon).

Hoe lang wordt de tijdelijke werkloosheid aanvaard?

In principe tot de duur die je opgeeft doch op dit tijdstip uiterlijk tot en met 30 juni 2020.

Dit artikel is verouderd, lees hier de update van 16/03

Tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken

Wat is het?

Als je als werkgever geconfronteerd wordt met een daling van je productie, cliënteel, omzet of bestellingen - waardoor je het bestaande arbeidsritme in je onderneming tijdelijk niet kunt handhaven wegens economische oorzaken - kan je beroep doen op het systeem van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.

Voor wie kan het gelden?

Voor arbeiders is het vrij eenvoudig in te voeren want er moet enkel aangetoond worden dat de normale arbeidsregeling niet langer kan gelden, voor bedienden daarentegen ligt het anders en zijn er bijkomende voorwaarden. Werkt u met uitzendkrachten (arbeider of bedienden) dan zijn er eveneens extra voorwaarden, informeer je hierover bij de RVA).

 Hoe aanvragen?

Als werkgever doe je voor je arbeiders een elektronische aangifte bij het werkloosheidsbureau van je exploitatiezetel. Bij de economische redenen zet je ‘CORONAVIRUS’. De directeur van het werkloosheidsbureau kan eventueel een afwijking toestaan op de indieningstermijn indien het coronavirus heeft geleid tot een plotse daling van het werk.

Voor je bedienden is de aanvraag (en erkenning) gecompliceerder. Je onderneming moet aan een aantal voorwaarden voldoen (daling van minimum 10% van de omzet, de productie of de bestellingen of er is tijdelijke werkloosheid van minstens 10% van je arbeiders of je onderneming is erkend als onderneming in moeilijkheden).

Voor de cijfers van deze daling wordt er echter gekeken naar het vierde kwartaal 2019 toen er nog geen sprake was van het coronavirus. Voldoe je niet aan deze voorwaarden dan moet je een aanvraag doen bij de minister van Werk om erkend te worden als onderneming in moeilijkheden op basis van  onvoorziene omstandigheden die op korte termijn een substantiële daling van de omzet, de productie of het aantal bestellingen tot gevolg hebben.

Deze aanvraag kan je pas doen bij de minister van Werk als het gebruik van dit systeem van tijdelijke werkloosheid voor bedienden voorzien is in een sectorale CAO, een ondernemings-CAO of een goedgekeurd ondernemingsplan.

Je kan als werkgever de voorafgaande mededeling van de voorziene tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken maar versturen naar het bevoegde werkloosheidsbureau nadat de RVA in kennis is gesteld van de erkenning als onderneming in moeilijkheden.

Tijdens de lopende erkenningsprocedure kan een aanvraag ingediend worden voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht op voorwaarde dat je als werkgever aantoont dat je de voorafgaande procedure van erkenning als onderneming in moeilijkheden hebt opgestart of je hebt geëngageerd om dat te doen. De erkenning van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken gebeurt binnen de drie à vier dagen. De uitkering die de werknemers krijgen, werd ook verhoogd (70% van een geplafonneerd loon).

Hoe lang wordt de tijdelijke werkloosheid aanvaard?

In principe tot de duur die je opgeeft doch op dit tijdstip uiterlijk tot en met 30 juni 2020.

Dit artikel is verouderd, lees hier de update van 16/03

Wat als…?

Kom je niet in aanmerking voor één van de vormen van tijdelijke werkloosheid kan je misschien beroep doen op een aantal alternatieve oplossingen.

Vakantiedagen

Je kan aan je werknemers vragen om hun vakantiedagen op te nemen. Je kan dat echter niet verplichten.

Kleine flexibiliteit

Met een systeem van kleine flexibiliteit kan je je werknemers meer later werken op piekperiodes en minder in dalperiodes. Voorwaarde is wel dat dit werd ingevoerd in het arbeidsreglement en dat de werkroosters erin zijn opgenomen.

Inhaalrust en ADV-dagen (arbeidsduurverminderingsdagen)

In tegenstelling tot vakantiedagen kan je je werknemers wel verplichten om deze op te nemen. Er is geen akkoord vereist tussen werkgever en werknemer over het tijdstip van opname doch kijk na of je al geen interne regels hebt die de opname regelen. In dat geval zal je een akkoord moeten sluiten met je werknemer.

Lees hier over alle financiële steunmaatregelen die de overheid biedt

Aarzel niet ons te contacteren indien je bijkomende vragen, bekommernissen of ongerustheden hebt! Wij volgen dit voor jou ook mee op om je zo optimaal mogelijk te begeleiden en adviseren. Neem contact op met onze adviseurs via corona@vgd.eu of bekijk onze FAQ