Per jaar zijn er tien wettelijke feestdagen waarop je werknemers in principe niet mag tewerkstellen. Voor deze niet-gepresteerde dagen betaal je wel een loon. Maar wat als de feestdag op een dag valt waarop je werknemer niet moet werken? Met de nationale feestdag in aantocht op zondag 21 juli 2019, vatten we nog even de regels samen.
De feestdagen waarop je je werknemers in principe niet mag laten werken, zijn wettelijk bepaald. Het gaat om 1 januari (Nieuwjaar), Paasmaandag (en dus niet Pasen zelf), 1 mei (Feest van de Arbeid), Hemelvaartsdag, Pinkstermaandag, 21 juli (Nationale Feestdag), 15 augustus (Maria Hemelvaart), 1 november (Allerheiligen), 11 november (Wapenstilstand), 25 december (Kerstmis). Deze dagen staan normaal ook steeds opgenomen in het arbeidsreglement.
Werken op een feestdag is in sommige gevallen mogelijk maar blijft de uitzondering. Als een feestdag samenvalt met een zondag of een gewone inactiviteitsdag bepaalt de wet dat er een vervangingsdag voorzien moet worden. Enkel zo kan elke werknemer van zijn of haar tien feestdagen genieten.
Feestdag vervangen… wie beslist wanneer?
Hoe de vervangingsdagen moeten worden ingepland, is wettelijk geregeld. In eerste instantie beslist het paritair comité op welke dagen de vervangingsdagen worden vastgesteld voor ondernemingen die onder hun bevoegdheid vallen. Is er geen beslissing van het paritair comité dan stelt de ondernemingsraad de vervangingsdag vast.
Gebeurt dit ook niet of is er geen ondernemingsraad, dan kan je als werkgever een akkoord treffen met de syndicale afvaardiging. Kom je niet tot een akkoord of is er geen syndicale afvaardiging dan sluit je een akkoord rechtstreeks met de werknemers.
Nog steeds geen beslissing op deze verschillende niveaus? Een individuele regeling tussen de werkgever en de werknemer biedt mogelijk een oplossing.
Kan de feestdag in het uiterste geval niet volgens de bovenstaande regels worden vastgesteld, dan wordt de feestdag vervangen door de eerste gewone activiteitsdag in de onderneming die op de feestdag volgt.
De werkgever is in ieder geval verplicht om vóór 15 december van het jaar dat voorafgaat een bericht aan te plakken in de onderneming waarin de vervangingsdagen van de feestdagen die met een zondag of een gewone inactiviteitsdag samenvallen, worden aangekondigd.
Deeltijdse werknemers hebben niet altijd recht op een vervangingsdag
Voltijdse werknemers in de privésector hebben steeds recht op een vervangingsdag indien zij op een wettelijke feestdag moeten werken of de feestdag op een dag valt dat zij normaal niet aan het werk zijn, dit ongeacht of hun prestaties over vijf, dan wel zes of zelfs vier dagen per week gespreid zijn.
Voor deeltijdse werknemers geldt dit niet altijd. Wanneer de deeltijdse werknemer bijvoorbeeld enkel op maandag, dinsdag en woensdag prestaties verricht, verliest hij een wettelijke feestdag wanneer deze op een donderdag valt. Indien de deeltijdse werknemer daarentegen 5 dagen per week werkt, net zoals de voltijdse werknemers in de onderneming, dan heeft hij steeds recht op vervanging van de feestdag die samenvalt met een zondag of een gewone feestdag.
Of de deeltijdse werknemer recht heeft op een vervangingsdag moet steeds getoetst worden aan hun werkregeling: Werken zij met een vast of variabel uurrooster? Zitten zowel de voltijdse als de deeltijdse werknemers in een werkregeling van 5 dagen per week? Functioneert de onderneming zeven dagen op zeven? Verschillende situaties zijn mogelijk, maar het resultaat is niet steeds hetzelfde.
Conclusie
Elke werknemer heeft recht op 10 wettelijke feestdagen. Valt een feestdag op een dag waarop er niet wordt gewerkt, is er recht op een vervangingsdag. Hoe deze wordt bepaald, wordt wettelijke geregeld.
Deeltijdse werknemers hebben niet altijd recht op een vervangingsdag wanneer een feestdag samen valt met een zondag of een inactiviteitsdag. De regels hieromtrent zijn complex. Wanneer je twijfels of vragen hieromtrent hebt, kan je best één van onze specialisten contacteren.
Ben jij voldoende voorbereid op bezoek van de sociale inspectie? In ons gratis e-book ‘Sociale inspectie: zó zet je je schrap’ lees je alles wat je moet weten en voorbereiden voor een sociale inspectie.
