Wat betekent de afschaffing van de quasi-immuniteit voor hulppersonen concreet?

Op 1 januari 2025 verdween de quasi-immuniteit van de hulppersoon. Voor ondernemers betekent dit dat je hulppersonen - zoals onderaannemers, freelancers of zelfstandige adviseurs - rechtstreeks door jouw klanten verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor fouten. Ook als je zelf optreedt als hulppersoon, kan je nu rechtstreeks aansprakelijk gesteld worden door een benadeelde klant. Wat betekent dit voor je bedrijfsvoering en hoe kan je de risico’s minimaliseren? 

Wat is een hulppersoon?

Een hulppersoon is een brede term. In de praktijk kwalificeren dan ook heel wat natuurlijke en rechtspersonen als hulppersonen, denk bijvoorbeeld aan: 

• een bestuurder van een managementvennootschap, 

• de onderaannemer die werken uitvoert voor een aannemer, 

• een onthaalmedewerker die klanten ontvangt voor zijn of haar werkgever. 

Wat verandert er aan de quasi-immuniteit?

Tot en met 31 december 2024 konden benadeelde klanten zich enkel wenden tot jouw onderneming (hun contractspartij) bij fouten of schade veroorzaakt door een hulppersoon. Deze beschermingslaag ten voordele van de hulppersoon, de quasi-immuniteit, valt weg. Deze wijziging zorgt er dus voor dat de benadeelde klant een extra aanspreekpunt heeft. Naast het contractueel aanspreekpunt kan ook de hulppersoon rechtstreeks worden aangesproken. 

Bijvoorbeeld: je bent een bouwondernemer en werkt met een metser als onderaannemer voor je klant. Als de metser schade veroorzaakt, kon de klant vroeger alleen jou als bouwbedrijf aanspreken. Nu heeft de klant ook de optie om rechtstreeks bij de metser te gaan aankloppen. 

Wanneer is er sprake van aansprakelijkheid? 

De afschaffing van de quasi-immuniteit betekent niet dat hulppersonen automatisch aansprakelijk worden gesteld bij elke fout. Er blijven nog steeds belangrijke nuances en beschermingsmechanismen die het risico beperken: 

1. Type fout bepaalt de aansprakelijkheid: 
   Hulppersonen kunnen alleen rechtstreeks aansprakelijk worden gesteld bij buitencontractuele fouten zoals nalatigheid of onzorgvuldigheid. Gaat het daarentegen om een contractuele tekortkoming (bv. een afspraak niet naleven) zonder dat de zorgvuldigheidsnorm wordt geschonden, dan kan de klant de hulppersoon niet zomaar aanspreken.
2. Contractuele bescherming blijft geldig: 
   Beperkingen van aansprakelijkheid die zijn opgenomen in het contract tussen de opdrachtgever en de klant beschermen ook de hulppersoon. Dit geldt eveneens als de hulppersoon geen rechtstreekse partij is in die overeenkomst.
3. Eigen afspraken met je opdrachtgever: 
   Heeft de hulppersoon zelf een aansprakelijkheidslimiet afgesproken in zijn of haar contract met jou als opdrachtgever? Dan kan die beperking vaak worden doorgetrokken naar derden, zoals de klant.
4. Specifieke bescherming voor werknemers en bestuurders:
   
   
   1. 1. Werknemers: zij blijven beschermd door artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet en kunnen alleen aansprakelijk gesteld worden bij opzettelijke fouten, zware fouten of herhaaldelijke lichte fouten.
      2. Bestuurders: de wettelijke plafonds inzake aansprakelijkheid blijven ongewijzigd en variëren van €125 000 tot €12 miljoen, afhankelijk van de grootte van de organisatie. 

Hoewel hulppersonen juridisch meer zichtbaar worden, blijven er voldoende verdedigingsmechanismen om het risico beheersbaar te houden. Zorg er dus voor dat je contracten op punt staan en wees je bewust van de afspraken die je als opdrachtgever maakt met de klant. 

Hoe kan je je voorbereiden? 

Werk je met hulppersonen? Dan kan het interessant zijn om volgende zaken te bekijken: 

1. Breng je verzekeringsdekking in kaart 
   Dekken je contracten en polissen ook de aansprakelijkheid van je hulppersonen? Indien nodig kan je de dekking uitbreiden om onvoorziene risico’s te vermijden. 
2. Herbekijk je contracten 
   Zorg dat je aansprakelijkheid duidelijk afbakent in de overeenkomsten met zowel je klanten als je hulppersonen. Maak gebruik van clausules die voorkomen dat jouw hulppersonen onnodig in het vizier van klanten komen. 
3. Optimaliseer je algemene voorwaarden 
   Algemene voorwaarden zijn cruciaal wanneer er geen aparte overeenkomst wordt afgesloten. Zorg ervoor dat ze juridisch waterdicht zijn en dat je klanten ze vooraf ontvangen en aanvaarden. Een helder aansprakelijkheidsbeding kan veel discussies vermijden. 
4. Communiceer met je hulppersonen 
   Maak duidelijke afspraken met je externe partners over hun aansprakelijkheid en zorg ervoor dat ze zich bewust zijn van de nieuwe regelgeving. Transparantie en heldere contracten versterken jullie samenwerking en verminderen risico’s. 

De nieuwe regelgeving kan vragen oproepen, maar met de juiste voorbereiding kan je blijven zorgen voor succesvolle samenwerkingen. Heb je daarbij hulp nodig of nood aan een sparringpartner? Neem contact op met onze Legal-experten. 

Wil je op de hoogte blijven van ons ondernemersadvies? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief.