Deze intentie mag dan voor de schenker duidelijk zijn, maar het Burgerlijk Wetboek schrijft hieromtrent geen specifieke bepalingen voor. Nochtans kunnen er zich situaties voordoen, waarbij de grens tussen schenking en cadeau nogal vaag is. De hamvraag is dan:
Wanneer wordt een cadeau een schenking en waarom is het onderscheid belangrijk?
Het is van belang om te weten dat er een onderscheid is tussen deze begrippen, omdat:
- Een schenking door de schenker kan worden teruggenomen wegens ondankbaarheid of wegens het niet opnemen van een last. Een schenking is zelfs zonder redenen steeds herroepbaar tussen echtgenoten;
- Een niet-geregistreerde schenking onderhevig is aan erfbelasting, indien deze minder dan drie jaar vóór het overlijden van de schenker is gebeurd;
- Een schenking wordt toegevoegd aan de fictieve massa. Deze wordt gevormd naar aanleiding van het overlijden van de schenker en ter bescherming van de rechten van de reservataire erfgenamen. Indien bijvoorbeeld zou blijken dat de schenker het beschikbare deel heeft overschreden, zouden de reservataire erfgenamen inkorting kunnen vragen, waardoor de schenking - of althans een deel ervan - dient te worden teruggegeven.
Volgens het Burgerlijk Wetboek moet de wilsuiting van de schenker om te schenken duidelijk zijn en een 'verarming' tot gevolg hebben. Dit is het geval zowel bij het geven van een cadeau als bij een schenking. In de rechtsleer wordt een cadeau weliswaar niet gelijkgesteld met een schenking, tenzij aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- Het geschenk moet gegeven worden naar aanleiding van een bijzondere gebeurtenis, waarbij het in de samenleving gebruikelijk is om geschenken of cadeaus te geven. Kerstmis en nieuwjaar, maar ook geboorte, communie en verjaardagen van de (klein)kinderen vallen daaronder.
- Het geschenk moet in verhouding staan tot het vermogen en de inkomsten van de schenker.
Conclusie
Opa en oma dienen zich dus tijdens het voorlezen van de nieuwjaarsbrieven géén zorgen te maken bij het uitdelen van de envelop... Een gewoon cadeau of geschenk zal in de praktijk dus nooit als een schenking geherkwalificeerd kunnen worden, omdat het in verhouding staat tot het vermogen van de schenker en het gegeven wordt naar aanleiding van gebeurtenissen die een cadeau of geschenk sociaal wenselijk maken.