Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik voor Nederlandse notaris
Bij een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik is er een wettelijke bepaling (fictielegaat), die er voor zorgt dat toch erfbelasting zal van toepassing zijn bij het overlijden van de vruchtgebruiker. Voor de schenking van onroerende goederen is dit reeds een gekend gegeven (gesplitste aankoop), doch Vlabel (de Vlaamse belastingadministratie oa bevoegd voor de inning van de erf- en schenkbelasting) zal dit nu ook toepassen voor “ gesplitste inschrijvingen ”.
Vlabel stelt dat “als de persoon op wiens naam het vruchtgebruik was ingeschreven, komt te overlijden en de persoon op wiens naam de blote eigendom was ingeschreven een erfopvolger (of tussenpersoon) van de overleden vruchtgebruiker blijkt te zijn, is er door de erfopvolger erfbelasting verschuldigd op de waarde van de volle eigendom van de effecten of van de geldbelegging, omdat er in de fiscale regelgeving een vermoeden geldt dat de gesplitste inschrijving een bevoordeling was door de erflater aan zijn erfopvolger.” Het betreft hier dan een “bedekte bevoordeling”. Om het “bedekte” karakter tegen te gaan (en dus geen erfbelasting te moeten betalen) stelt Vlabel: “Als er met het oog op de gesplitste verrichting een schenking is gebeurd, aanvaardt Vlabel dit als tegenbewijs, op voorwaarde dat de schenking in België ter registratie is aangeboden en er bijgevolg schenkbelasting of schenkingsrechten zijn betaald”.
Dit standpunt is geldig voor alle gesplitste inschrijvingen vanaf 01/06/2016.
Het grote voordeel van een Nederlandse schenkingsakte bestaat (of beter bestond) in het feit dat deze niet ter registratie dient aangeboden te worden (er is dus geen schenkbelasting van 3% of 7% van toepassing). Door het nieuwe standpunt verdwijnt dit grote voordeel. Om uit het vaarwater te blijven van de erfbelasting (na overlijden van de vruchtgebruiker) dient een in Nederland verleden schenkingsakte spontaan ter registratie worden aangeboden.
Heeft het dan nog zin om naar een Nederlandse notaris te gaan? Het enige van belang zijnde (fiscaal) verschil zijn de notariskosten: een voor Belgische notaris verleden notariële schenkingsakte is onderhevig aan progressieve notariële barema’s, daar waar een Nederlandse notaris werkt met een vast tarief. De schenking moet echter al een stevige substantie hebben om daarvoor naar Nederland te gaan.
Let op! Voor schenkingen van de volle eigendom is de Nederlandse route nog steeds (voorlopig?) geen probleem en kan je aldus 3% of 7% registratiebelasting besparen.
Verzekeringsgift
Over de verzekeringsgift is al veel geschreven, zowel pro’s als contra’s en in het bijzonder of er rechtszekerheid is over de belastbaarheid (erfbelasting/successierechten) bij een latere uitkering. Zonder in detail te treden komt het erop neer dat een verzekeringsnemer zijn rechten schenkt aan een begiftigde.
Daar worden dan schenkingsrechten op betaald. Het principe geldt dan dat als er schenkingsrechten betaald zijn, dan zijn er geen successierechten van toepassing. Welnu, Vlabel ziet dit anders. Hierbij stelt zij dat de schenking van een verzekeringscontract aan de begunstigde van deze polis, waarop schenkbelasting werd geheven, toch nog onderworpen zal worden aan erfbelasting bij uitkering.
Dit standpunt geldt voor alle overlijdens vanaf 01/03/2016 ongeacht de datum van de schenking.
Dit is een fel bekritiseerd standpunt en oa Assuralia bevecht dit standpunt van Vlabel momenteel bij de Raad Van State. Doch op vandaag blijft de administratie deze stelling verdedigen. Hopelijk komt ook Vlabel in deze tot inkeer.
Wat leren we hier uit?
- De federale belastingadministratie (die vroeger bevoegd was) en de Vlaamse belastingadministratie hebben echt wel een zeer uiteenlopende visie over bepaalde wetgeving. Indien dergelijke belangrijke wetgeving toch anders geïnterpreteerd wordt, is het dan niet aan de wetgever om in te grijpen?
- Je kan, rekening houdend met bovenstaande standpunten, maar beter lang genoeg in Brussel of Wallonië gewoond hebben in de vijf jaar vóór uw overlijden. Daar zijn bovenstaande standpunten (voorlopig?) niet van toepassing.
- Rechtszekerheid is blijkbaar niet zo belangrijk meer voor Vlabel.
