Eind 2018 is een wet goedgekeurd, die een aantal regels m.b.t. de buitengerechtelijke en rechterlijke bescherming wijzigt.
Van een buitengerechtelijke bescherming is sprake in het kader van een zorgvolmacht. Van een rechterlijke bescherming is dan weer (onder meer) sprake in het kader van een voorlopige bewindvoerder die wordt aangesteld door de vrederechter.
Buitengerechtelijke bescherming
Wat is een zorgvolmacht?
De laatste jaren is de zorgvolmacht aan een opmars bezig. Met deze wet wordt het toepassingsgebied dan ook verder uitgebreid. Wat is de zorgvolmacht nu weer? Concreet kan u in een zorgvolmacht een vertrouwenspersoon (i.c. lasthebber) aanduiden die u zal vertegenwoordigen en uw belangen zal behartigen op het moment waarop u zelf niet langer in staat bent dit te doen. Dit kan zijn ingevolge een ongeval, ziekte, dementie, ouderdom…
In de zorgvolmacht worden de handelingen omschreven die deze persoon zal kunnen verrichten en worden zijn of haar bevoegdheden nauwkeurig omschreven. U kan tevens een opvolgend- lasthebber aanduiden voor het geval de lasthebber niet langer kan of wil optreden. Er kan eveneens een lasthebber ad hoc worden aangeduid voor het geval de lasthebber met een tegenstrijdig belang wordt geconfronteerd bij het stellen van bepaalde handelingen.
Meer weten over familiale planning? Download ons gratis e-book.
Toepassingsgebied zorgvolmacht uitgebreid
Het toepassingsgebied van de buitengerechtelijke bescherming wordt ingevolge de wetswijziging uitgebreid in die zin dat de lastgeving nu ook betrekking zal kunnen hebben op de persoon en niet langer enkel op de goederen van een persoon. Daarnaast worden ook daden van beheer uitdrukkelijk aan het toepassingsgebied van de wet toegevoegd. Hierdoor kan de lasthebber optreden door het stellen van handelingen met betrekking tot goederen die niet vatbaar zijn voor vertegenwoordiging.
Zo kan in de lastgeving worden opgenomen dat de lasthebber gerechtigd zal zijn om tevens persoonsgebonden beslissingen te nemen, zoals de opname van de lastgever in een ziekenhuis of een verzorgingstehuis.
Beëindigen lastgeving zorgvolmacht verplicht registreren
Ook de beëindiging van de lastgeving moet voortaan verplicht geregistreerd worden in het centraal register dat wordt bijgehouden door de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat. In geval van beëindiging dienen de lasthebber, de meerderjarige lastgever of de ontvoogde minderjarige voor wie geen buitengerechtelijke maatregel werd getroffen hun beslissing tot beëindiging mee te delen aan de griffie van het Vredegerecht van de verblijfplaats van de lastgever. De lasthebber dient deze informatie mee te delen aan de vrederechter. Dit laatste zou de vrederechter in staat moeten stellen om desgevallend gerechtelijke beschermingsmaatregelen te kunnen opleggen.
In de wet wordt nu ook uitdrukkelijk opgenomen dat de lasthebber de lastgever zoveel mogelijk en in verhouding tot zijn begripsvermogen moet betrekken bij de uitoefening van de opdracht. Er wordt bijgevolg in een informatieverplichting voorzien. Zo dient er minimaal één maal per jaar overleg te zijn hieromtrent tussen de lasthebber en de lastgever, dit in verhouding tot diens begripsvermogen, of de persoon die werd aangewezen door de lastgever.
De wijzigingen m.b.t. de buitengerechtelijke bescherming zijn hoofdzakelijk in werking getreden op 1 maart 2019.
Rechterlijke bescherming
Zonder er verder op in te gaan hebben de wijzigingen met betrekking tot de rechterlijke bescherming voornamelijk tot doel om de procedures zoals ingevoerd bij de wet van 17 maart 2013 (tot hervorming van de regelingen inzake onbekwaamheid en tot instelling van een nieuwe beschermingsstatus die strookt met de menselijke waardigheid) te vereenvoudigen. Dit nadat gebleken is dat sommige aspecten ervan in de praktijk moeilijk werkbaar zijn.
Conclusie
- Sta bij het opmaken van uw zorgvolmacht stil bij alle aspecten waarvan u wenst dat uw naaste vertrouwenspersonen ze in uw belang zullen kunnen behartigen.
- Denk goed na over het moment waarop u wenst dat de lastgeving in werking zal treden, over het aanstellen van een eventuele opvolgend lasthebber, een lasthebber ad hoc,… .
- Zorg er ook voor dat de handelingen waarvoor de lastgeving geldt voldoende omschreven zijn.
Zo vermijdt u dat, op het moment dat u wilsonbekwaam bent, men alsnog naar de vrederechter moet gaan.