Met de invoering van de Huwelijksvermogenswet van 22 juli 2018, van kracht sinds 1 september 2018, werd er ruimte gecreëerd voor een nieuwe planningstechniek tussen echtgenoten. De nieuwe Huwelijksvermogenswet bevestigt immers expliciet dat ook in een stelsel van scheiding van goederen huwelijksvoordelen toegepast kunnen worden.
Een huwelijksvoordeel is een verrijking die de langstlevende echtgenoot verkrijgt door de werking, de samenstelling of de verdeling van het huwelijksvermogensstelsel en wordt niet beschouwd als een schenking. De nalatenschap van de eerst overleden echtgenoot heeft er ook geen recht op.
Huwelijksvoordelen binnen het wettelijk stelsel voor en na de Huwelijksvermogenswet
Een verblijvingsbeding is een huwelijksvoordeel waarbij het gemeenschappelijk vermogen bij overlijden van één van de echtgenoten in volle eigendom wordt toebedeeld aan de langstlevende echtgenoot. Een verblijvingsbeding wordt ook wel in de volksmond een “langst leeft, al heeft” clausule genoemd.
Burgerrechtelijk kan zo’n huwelijksvoordeel tussen echtgenoten NIET worden aangevochten door de kinderen, die reservataire erfgenamen zijn, BEHOUDENS in de volgende gevallen:
- Bij het bestaan van gemeenschappelijke kinderen : Indien de toebedeling aan de langstlevende echtgenoot meer bedraagt dan alle aanwinsten (dat zijn alle inkomsten, besparingen op de inkomsten, beleggingen en wederbeleggingen van tijdens het huwelijk verkregen aanwinsten) en de helft van de niet-aanwinsten
- Bij het bestaan van stiefkinderen: indien de toebedeling meer bedraagt dan de helft van de aanwinsten.
Enkel en alleen in deze gevallen kan er een teruggave geëist worden door de kinderen van wat de langstlevende echtgenoot teveel heeft gekregen.
Fiscaalrechtelijk wordt zo’n huwelijksvoordeel wel afgestraft. Bij echtgenoten, gehuwd onder een gemeenschapsstelsel, dient de langstlevende echtgenoot erfbelasting te betalen op alles wat hij of zij méér krijgt dan de helft van het gemeenschappelijk vermogen (met uitzondering van de gezinswoning, die vrijgesteld is). Als de langstlevende vervolgens komt te overlijden, zullen de kinderen nogmaals erfbelasting betalen op het volledig gemeenschappelijk vermogen.
Wil je meer weten over het nieuwe erfrecht en het opzetten van een goede familiale planning? Onze adviseurs hebben voor jou een volledig stappenplan uitgetekend vol met tips & tricks om een goede familiale planning op te zetten.
Huwelijksvoordelen binnen het stelsel van scheiding van goederen na de Huwelijksvermogenswet
Echtgenoten gehuwd onder het stelsel van zuivere scheiding van goederen kunnen sinds 1 september 2018 in hun huwelijkscontract nu ook een regeling (huwelijksvoordeel) treffen over de goederen die zij in onverdeeldheid hebben. Door het opnemen van een verblijvingsbeding in hun huwelijkscontract kunnen de goederen die hen in onverdeeldheid toebehoren, in volle eigendom worden toebedeeld aan de langstlevende echtgenoot.
Burgerrechtelijk is zo’n huwelijksvoordeel (zoals bij een gemeenschapsstelsel) niet aanvechtbaar door de (stief)kinderen behoudens de uitzonderingen hiervoor vermeld.
Fiscaalrechtelijk zal, in tegenstelling tot wat geldt binnen een gemeenschapsstelsel, de langstlevende echtgenoot binnen een stelsel van scheiding van goederen geen erfbelasting moeten betalen op hetgeen hij méér krijgt dan de helft van de onverdeelde goederen.
Wat zegt de Vlaamse Belastingdienst ?
De Vlaamse Belastingdienst heeft recent uitdrukkelijk aanvaard dat een verblijvingsbeding betreffende de onverdeelde goederen in het stelsel van scheiding van goederen niet onderworpen is aan erfbelasting en ook geen fiscaal misbruik uitmaakt.
De langstlevende echtgenoot zal binnen een stelsel van scheiding van goederen geen erfbelasting moeten betalen op hetgeen hij bovenop de helft van de onverdeelde goederen krijgt.
Gaat het om onverdeelde roerende goederen dan zal er ook geen verdeelrecht, noch verkooprecht verschuldigd zijn.
Gaat het daarentegen om onverdeelde onroerende goederen met een onverdeeldheid waarin beide echtgenoten meteen betrokken waren, dan zal het huwelijksvoordeel onderworpen zijn aan het verdeelrecht. Indien een eigen onroerend goed in een onverdeeldheid werd ingebracht, zal er verkooprecht verschuldigd zijn op de helft van de waarde, bij de toebedeling aan de langstlevende echtgenoot.
Conclusie
Echtgenoten gehuwd onder het stelsel van scheiding van goederen kunnen via een verblijvingsbeding hun onverdeelde ROERENDE GOEDEREN aan de langstlevende echtgenoot toebedelen, zonder hierop enige belasting verschuldigd te zijn.
Als een verblijvingsbeding betrekking heeft op ONROERENDE GOEDEREN zal er evenwel geen erf- of schenkbelasting verschuldigd zijn doch wel verkoop- of verdeelrecht afhankelijk van hoe de onverdeeldheid is ontstaan.
Wil je meer weten over het nieuwe erfrecht en het opzetten van een goede familiale planning? Onze adviseurs hebben voor jou een volledig stappenplan uitgetekend vol met tips & tricks om een goede familiale planning op te zetten.
