Een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik (VG) is een populaire techniek om aan successieplanning te doen. Het zorgt er enerzijds voor dat de schenker de controle en de inkomsten kan blijven behouden over de geschonken goederen, en anderzijds dat de vermogenswaarde toch reeds bij de volgende generatie rust.
Tot voor kort doofde dit vruchtgebruik uit bij het overlijden van de schenker, en waste het vruchtgebruik aan bij de blote eigendom (BE), zodat de begiftigde de volle eigendom verkreeg, zonder dat er verdere erfbelasting verschuldigd was.
Het nieuwe erfrecht voorziet dat de langstlevende echtgenoot (LLE) een bij wet toegekend opvolgend vruchtgebruik verkrijgt; het zogenaamde “wettelijk voortgezet vruchtgebruik”. Op dit wettelijk voortgezet vruchtgebruik zal de langstlevende echtgenoot echter erfbelasting verschuldigd zijn.
Meer weten over familiale planning? Download dan ons e-book met tips.
De vraag rijst of en hoe dit fiscaal nadelig aspect kan voorkomen worden? Dit hangt af van de wens van de schenker omtrent het al dan niet voortzetten van het vruchtgebruik :
Geen voortzetting gewenst
- De schenker kan dit “ wettelijk voortgezet vruchtgebruik ” testamentair uitsluiten;
- De echtgeno(o)t(e) kan in de schenkingsakte tussenkomen en afstand doen van de rechten op het wettelijk voortgezet vruchtgebruik (Opgelet: vormvereisten van een punctuele erfovereenkomst);
- De echtgeno(o)t(e) kan later ook in een punctuele erfovereenkomst verzaken aan het wettelijk voortgezet vruchtgebruik (Opgelet: vormvereisten van een punctuele erfovereenkomst);
- De schenker kan zelf bij leven verzaken aan het (eigen) vruchtgebruik, zodat er geen wettelijk voortgezet vruchtgebruik meer kan zijn bij zijn overlijden;
Wel voortzetting gewenst
- Indien een gemeenschappelijk goed door beide echtgenoten samen wordt geschonken, kan via de schenkingsakte voorzien worden dat het vruchtgebruik belastingvrij aanwast bij de LLE. Het “ wettelijk voortgezet vruchtgebruik “ speelt dan niet meer. Bevindt het te schenken goed zich in het eigen vermogen van één van de partners, dan kan overwogen worden om dit goed voorafgaand in een huwelijksgemeenschap in te brengen. Let wel op voor de anti-misbruik bepalingen inzake onroerende goederen.
- Indien de schenker een eigen goed schenkt, kan in de schenkingsakte conventioneel bedongen worden dat het vruchtgebruik dat de schenker zichzelf voorbehoudt, na zijn overlijden, dient toe te komen aan de LLE (= beding van terugval van vruchtgebruik). Op deze terugval van vruchtgebruik is er enkel schenkbelasting verschuldigd.
Wapen je dus tegen het fiscaal effect van het “wettelijk voortgezet vruchtgebruik”!
Meer weten over familiale planning? Download dan ons e-book met tips.
