In het federaal regeerakkoord wordt ingezet op de rechten van de consument. Zo zal de regering er op Europees niveau voor pleiten om de minimale wettelijke garantietermijn van twee jaar te verlengen naar drie jaar. Een initiatief dat consumenten moet beschermen en producenten moet aanmoedigen om duurzamere producten te maken. Daarnaast wordt ook ‘het recht van herstel’ van de consument aangemoedigd om het vroegtijdig weggooien van producten tegen te gaan. Waar moet jij als ondernemer op letten?
Wat bepaalt de wettelijke garantie ten aanzien van een consument?
Op dit moment bedraagt de wettelijke garantietermijn twee jaar. Deze geldt voor de verkoop van alle consumptiegoederen, zoals kleding, boeken, auto’s, enz. De garantieperiode start vanaf het moment dat het product wordt geleverd aan de consument. Belangrijk is dat de wettelijke garantie alleen geldt wanneer een professionele verkoper een product verkoopt aan een consument. Een consument is daarbij altijd een particulier. Koop je een product aan via je vennootschap, dan geldt deze garantie niet.
Bepaalde zaken vallen echter niet onder deze garantie, zoals water, gas, elektriciteit en onroerend goed. Ook zogenaamde materiële gegevensdragers die uitsluitend digitale inhoud opslaan, zoals dvd’s, vallen niet onder de wettelijke garantie, omdat ze geen zelfstandig functionerend digitaal toestel zijn. Voor deze goederen geldt een eigen garantieregeling.
Voor de duidelijkheid: apparaten met digitale elementen, zoals smartphones, laptops of slimme televisies, vallen wél onder de wettelijke garantie voor roerende goederen. Dit komt doordat ze niet alleen digitale inhoud bevatten, maar ook een functionerend digitaal systeem hebben.
Waar heeft een consument recht op?
Als producten niet meer werken zoals het hoort of hun normale functie niet meer vervullen binnen twee jaar na levering, treedt de garantie in werking. De consument heeft dan het recht om aan de verkoper te vragen het product gratis te laten herstellen of te vervangen. In principe mag hij of zij kiezen tussen beide opties, tenzij de verkoper kan aantonen dat een van beide opties buitensporig duur is. Als herstellen of vervangen voor de consument geen optie is, dan heeft hij of zij recht op een (gedeeltelijke) terugbetaling.
Let wel dat dit recht enkel geldt wanneer de consument het defect binnen de twee maanden na vaststelling van het probleem heeft gemeld aan de verkoper.
Het federaal regeerakkoord: vernieuwde garantieregels
De federale regering wil consumenten beter beschermen. Hiervoor worden verschillende initiatieven voorgesteld.
1. Recht op herstel
Op Europees niveau is een nieuwe richtlijn goedgekeurd om het “recht op herstel” te versterken. In de praktijk gaan veel elektronische apparaten, zoals de batterij van een smartphone, net na de garantietermijn kapot. Dit zorgt ervoor dat consumenten vaker een nieuw toestel kopen in plaats van het oude te laten repareren.
Om herstellen aantrekkelijker te maken, verplicht de nieuwe richtlijn verkopers om:
- tijdens de garantietermijn een defect product te herstellen als dat goedkoper is dan of even duur is als de kost van een vervanging;
- een extra jaar garantie toe te kennen als een consument kiest voor een reparatie, boven op de standaard twee jaar die al geldt;
- het mogelijk te maken bepaalde apparatuur (betalend) te laten herstellen na de termijn van twee jaar.
De Belgische regering wil deze richtlijn zo snel mogelijk omzetten in nationale wetgeving, zodat consumenten hun recht op herstel maximaal kunnen benutten.
2. Verlenging van de wettelijke garantietermijn
Daarnaast wil de regering de wettelijke garantietermijn verlengen van twee naar drie jaar. Dit plan, dat al in het regeerakkoord stond, wordt momenteel verder uitgewerkt. De langere garantieperiode heeft als doel om consumenten meer zekerheid te bieden en de noodzaak te verminderen om snel een nieuw product te kopen. Dit is niet alleen goed voor de portemonnee, maar ook voor het milieu. Op die manier belanden immers minder defecte toestellen op de afvalberg.
De regering wil deze wijziging niet alleen in België invoeren, maar ook op Europees niveau bespreekbaar maken. Consumenten kopen immers regelmatig in buurlanden, en een uniforme regelgeving zou verwarring vermijden en de rechten van consumenten in heel Europa versterken.
Wat betekent dit voor jouw onderneming?
Producten moeten dankzij deze nieuwe initiatieven gedurende drie jaar vrij zijn van fabricagefouten en volgens de normale verwachtingen blijven functioneren. Van zodra dit vastgelegd wordt in de wet, kan dit enkele belangrijke gevolgen hebben voor jouw onderneming. Concreet raden we dan ook een aantal zaken aan:
- Pas je retour- en herstelbeleid aan: zorg ervoor dat zowel de klantenservice als de hersteldiensten afgestemd zijn op de beoogde nieuwe garantietermijn en herstelverplichting.
- Pas je (B2C-) overeenkomsten aan en ga na of jouw fabrikant ten aanzien van je onderneming zijn garantie(periode) verlengt en/of de nodige back-up kan verlenen voor de herstelling van defecte toestellen.
- Train je medewerkers: informeer je team over de nieuwe regelgeving, zodat zij correct kunnen omgaan met garantieclaims en klanten de juiste informatie kunnen geven.
- Communiceer transparant: zorg ervoor dat je klanten duidelijk weten wat hun rechten zijn en welke service jouw bedrijf biedt in geval van defecten. Dit versterkt het vertrouwen in je onderneming en voorkomt misverstanden.
Verschuiving naar een duurzamer beleid
Hoewel de Belgische wetgeving nog vorm moet krijgen en de exacte datum van inwerkingtreding nog niet vastligt, is één ding zeker: er komt een verschuiving naar een duurzamer beleid. De regering wil af van het gemakkelijkheidshalve vervangen van defecte toestellen en herstel verwelkomen. Als verkoper zal het belangrijk zijn om hierop in te spelen door voldoende herstelopties te voorzien, deze duidelijk te communiceren en je contracten hierop af te stemmen.
We volgen de ontwikkelingen uiteraard op de voet en houden je graag op de hoogte van wanneer en hoe deze wetswijziging in de praktijk wordt doorgevoerd! Heb je daarna nood aan een partner die je overeenkomsten onder de loep neemt en correct updatet? Neem dan zeker contact op met onze Legal-experten!
