Wat betekent de meerwaardebelasting voor ondernemers?

De federale regering bereikte een akkoord om vanaf 1 januari 2026 een algemene meerwaardebelasting van 10% in te voeren op de realisatie van financiële activa. De finale tekst wordt nog verfijnd, maar we lijsten alvast de belangrijkste punten voor je op.

We updaten dit artikel zodra er meer informatie beschikbaar is. De huidige versie van dit artikel werd op 4 juli geüpdatet.

Wat is de meerwaardebelasting?

De meerwaardebelasting is een belasting van 10% op de meerwaarde die je krijgt uit de realisatie van financiële activa zoals:

• aandelen,
• ETF’s,
• aandelenopties,
• edelmetalen (bv. goud),
• bepaalde verzekeringscontracten,
• crypto-activa,
• enz.

Let op: dit geldt enkel voor zover de verrichting past binnen het normaal beheer van je privévermogen.

De meerwaardebelasting geldt enkel voor:

• Natuurlijke personen die fiscaal inwoner zijn van België.
• Rechtspersonen die onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting.

De regeling geldt niet voor vennootschappen.

Hoe werkt de meerwaardebelasting?

De meerwaarde wordt bepaald door de aankoopwaarde te verminderen van de verkoopwaarde van het financieel actief. De kost die werd aangegaan voor de aan- of verkoop van het actief mag niet in rekening worden genomen voor de berekening van de belastbare meerwaarde. De kosten die een makelaar vraagt voor het verkopen van het financieel actief mag je dus niet in mindering brengen van de verkoopprijs.

Minderwaarden op financiële activa die binnen dezelfde periode worden gerealiseerd, mogen wél in aftrek genomen worden. Heb je dus verlies geleden, dan mag je dat aftrekken van de winst die je hebt verkregen. Deze minderwaarden kan je niet overdragen naar de toekomst.

Voor financiële activa aangeschaft vóór 1 januari 2026 wordt de waarde op 31 december 2025 genomen als ijkingspunt. Historische meerwaarden (winst die je voor die datum hebt behaald) worden dus vrijgesteld. Stel dat de koers van jouw beursgenoteerd aandeel op 31 december 2025 lager is dan toen je het aankocht, dan mag je met de hogere waarde rekening houden. Let op: dit zou enkel gelden voor de aandelen die je verkoopt vóór 31 december 2030. Bij aankoop in verschillende schijven zal het FIFO-principe (‘first in – first out’) worden toegepast waardoor er telkens gekeken wordt naar de oudste aankoopposities.

Volgens de tekst die momenteel op tafel ligt, gelden er ook bepaalde voetvrijstellingen waardoor o.a. kleine beleggers worden gespaard. Er was een tijd lang sprake van een vrijstelling van meerwaarden op financiële activa die meer dan 10 jaar worden aangehouden, maar die is niet opgenomen in de finale tekst.

Welke vrijstellingen zijn er voorzien?

De eerste schijf van € 10 000 winst is onbelast. Stel dat je € 12 000 winst haalt uit je beleggingen, dan word je dus enkel belast op € 2 000 (12 000 – 10 000) en betaal je dus uiteindelijk € 200 (10% maal 2 000). Volgens de huidige tekst zou het wel mogelijk zijn om elk jaar ongebruikte voetvrijstelling van (hooguit) € 1 000 over te dragen en dat voor vijf jaar lang. Met andere woorden: heb je een meerwaarde, maar verkoop je je aandeel nog niet, dan kan je elk jaar € 1 000 aan vrijstelling meenemen tot je na vijf jaar € 15 000 aan vrijstelling hebt. Uiteraard is dit nadeliger dan wanneer je 5 jaar lang de vrijstelling van €10 000 zou claimen.

Pensioensparen en groepsverzekeringen zijn ook vrijgesteld. Doe je dus aan pensioensparen en realiseer je daarop een winst, dan moet je géén meerwaardebelasting betalen op die winst.

Hoe kan ik de vrijstelling krijgen?

Omdat de meerwaardebelasting in principe aan de bron ingehouden wordt door de financiële instelling, zal je persoonlijk de vrijstelling moeten claimen. Dit gebeurt via de aangifte personenbelasting of rechtspersonenbelasting.

Volgens de huidige bewoording van de tekst kan je echter aan de financiële instelling (bv. de makelaar) vragen om de meerwaardetaks niet in te houden (‘opt-out’). De financiële instelling zal de fiscus hiervan dan wel op de hoogte brengen. Je zou in dat geval dan de meerwaardebelasting moeten betalen via je belastingaangifte.

Uitzonderingen bij aanmerkelijk belang

Om familiale ondernemers te sparen, verandert het systeem van vrijstellingen als er sprake is van een aanmerkelijk belang van minstens 20% op het moment van verkoop. Als je dus 20% of meer van het totaal aantal aandelen van een onderneming bezit, dan verhoogt de vrijstelling naar € 1 miljoen. Personen met een belang van minder dan 20% vallen onherroepelijk uit de boot. Dit aanmerkelijk belang is, volgens wat we nu weten, persoonlijk en kan dus niet samengeteld worden tussen meerdere familieleden of meerdere vennootschappen.

Noteer ook dat de € 1 miljoen vrijstellingsdrempel geldt voor een periode van 5 jaar. De verkoop van een aanmerkelijk belang spreiden over meerdere jaren om elk jaar een vrijstelling van € 1 miljoen te krijgen is dus geen optie.

Ook de tarieven veranderen wanneer sprake is van een aanmerkelijk belang. De meerwaardebelasting wordt dan progressief op basis van de totale winst, startende vanaf 1,25%:

Wat als ik de waarde van mijn onderneming op 31 december 2025 niet ken?

Veel ondernemers kennen de waarde van hun onderneming (op 31 december 2025) niet. Zeker als je onderneming organisch gegroeid en niet beursgenoteerd is, kan het moeilijk zijn om de totale waarde daarvan te bepalen. In dat geval kies je de hoogste van de volgende waarden:

• de oprichting of kapitaalverhoging in 2025,
• de contractuele waardering,
• het eigen vermogen vermeerderd met viermaal de EBITDA,
• de waarde bij een overdracht in 2025 (als je de onderneming aangekocht hebt in 2025).

Belangrijk: bovenstaande waarderingsmethodes zijn niet altijd even representatief voor de waarde van je onderneming. Op basis van de huidige informatie, weten we dat het ook mogelijk is om je onderneming te laten waarderen door een Bedrijfsrevisor (die niet je commissaris is     ) of onafhankelijke gecertificeerd accountant voor eind 2026. Neem zeker contact op met onze adviseurs voor een waardering op maat.

Opgelet met interne overdrachten!

De regering wil ook de taxatie van zogenaamde ‘interne meerwaarden’ betonneren in de wet. Verkoop je dus je aandelen aan bv. je eigen (familiale) holding, dan betaal je daar ook een meerwaardebelasting op. Bovendien is dat aan een verhoogd tarief, namelijk 33%.

Rapporteringsverplichting voor intermediairs

Noteer dat de meerwaardebelasting bij verkopen van een aanmerkelijk belang of aan een eigen holding niet zou worden ingehouden door de financiële instelling. Evenwel geldt in die gevallen een rapporteringsverplichting voor de adviserende/faciliterende partij bij dergelijke verrichtingen.

Exit- en Reynderstaks

Belangrijk om te benoemen is dat de Reynderstaks zou blijven bestaan, maar niet in de huidige vorm. Deze taks is op vandaag van toepassing bij verkoop van fondsen die minstens 10% in vastrentende instrumenten (zoals obligaties) beleggen en bedraagt 30%. De regering wil daarvan voortaan enkel de interestcomponent taxeren en niet langer de meerwaarde.

Verder wordt er ook een exittaks ingevoerd. Hierdoor blijf je twee jaar lang in aanmerking komen voor de meerwaardebelasting, ook al woon je niet meer in België. Op die manier wil de regering vermijden dat mensen (of vennootschappen) naar het buitenland verhuizen om de meerwaardebelasting te ontwijken.

Wat moet je als ondernemer doen?

In de eerste plaats: onze sociale media en nieuwsbrief in de gaten houden. Van zodra we meer informatie hebben, analyseren we enkele specifieke situaties met gericht advies.

Daarnaast is het ook een goed idee om je financiële activa in kaart te brengen en te bekijken hoe die verspreid zijn. Is je onderneming nog niet gewaardeerd, dan is dit ook een goed moment om dat alvast te doen. Neem zeker contact op met onze experten voor een persoonlijke analyse.