De eerste fase van het CBAM, ofwel het Carbon Border Adjustment Mechanism, ging van start in oktober 2023. Veel bedrijven moeten daardoor rapporteren over de uitstoot van de goederen die ze importeren van buiten de EU. Val je uit de lucht? Wij zorgen ervoor dat je zeker in orde bent!
Waar komt CBAM vandaan?
CBAM vindt zijn oorsprong in de eveneens afgekorte ETS, oftewel Emission Trading System. Dat systeem legt Europese bedrijven op om hun koolstofemissie bij te houden én legt limieten op over hoe hoog die mag zijn in de vorm van een zogenaamde ‘cap’, een soort plafond van hoeveel je gratis mag uitstoten. Om dat systeem extra kracht bij te zetten, zijn die caps uitgewerkt in zogenaamde emissierechten. Als je onder de cap zit als bedrijf en dus emissierechten over hebt, dan kan je die verkopen aan andere bedrijven die de limiet overschrijden.
Dit systeem geldt echter enkel binnen de EU. Geïmporteerde goederen van buiten de EU vallen namelijk niet onder ETS. 19 jaar na de invoering van ETS is dit systeem dan ook uitgebreid met CBAM, dat een bijkomende wetgeving naar geïmporteerde goederen brengt.
Per goed geregeld
Of je een CBAM-aangifte moet invullen, hangt af van of je specifieke goederen importeert. Voorlopig zijn dat de volgende:
- Ijzer en staal
- Cement
- Elektriciteit
- Meststoffen
- Aluminium
- Waterstof
Ook bepaalde afgeleiden van deze materialen, zoals schroeven en bouten, vallen hieronder. Opgelet: deze lijst kan in de toekomst nog uitgebreid worden. Als adviespartner houden we de situatie voortdurend in de gaten zodat je als importeur voorbereid bent wanneer dat gebeurt.
Wie doet de aangifte?
Aan wie is het nu om over de uitstoot van die goederen te rapporteren en, vanaf 1 januari 2026, daarvoor certificaten aan te kopen? Er zijn immers vrij veel factoren betrokken bij import: de ontginner, de verwerker, de verscheper, de importeur, de eindgebruiker, enz.
Volgens de letter der wet ligt de plicht bij de importeur. De CBAM-verordening definieert die importeur als de persoon die (in eigen naam en voor eigen rekening) de douaneaangifte indient voor het geïmporteerde goed. In de praktijk dus elk bedrijf dat de CBAM-goederen importeert. Of je nu een dienst verleent aan je klanten, of een eindproduct verkoopt: zodra je een CBAM-goed importeert, zal je daarvoor in de eerste plaats een aangifte moeten doen.
Geen schriftelijke aangifte
Een CBAM-aangifte gebeurt via een digitaal systeem van de Europese Commissie. Die moet je dan binnen de maand na het kwartaal waarover je aangifte doet indienen. Merk je dat je aangiftes van de voorbije kwartalen niet (volledig) in orde waren? Geen nood! Je mag je eerste twee rapporteringen (over het vierde kwartaal van 2023 en het eerste van 2024) nog aanpassen tot 31 juli 2024.
Moeite mee? Geen probleem!
Geen idee waar je moet beginnen of heb je nog vragen? Laat onze dienst Duurzaamheid iets weten, of spreek je VGD-contact eens aan en we helpen je vooruit!
